รอยยิ้มเป็นสิ่งสำคัญ แต่ถ้ายิ้มไม่ได้จากเส้นประสาทถูกทำลายจะรักษาอย่างไร?
เราอาจจะเคยอ่านข่าวดาราอยู่ดีดีก้อปากเบี้ยวยิ้มไม่ได้ ซึ่งสาเหตุเกิดจากเส้นประสาทที่เลี้ยงกล้ามเนื้อใบหน้าไม่ทำงาน โชคดีที่ส่วนใหญ่จะสามารถหายได้เอง แต่ก็มีคนไข้บางส่วนที่ไม่หายและเกิดอาการปากเบี้ยวถาวร
นอกจากนี้การที่เส้นประสาทถูกทำลายอาจจะยังเกิดจากการบาดเจ็บ การลุกลามของเนื้อร้ายก็ยังได้ ซึ่งเมื่อผ่าตัดรักษามะเร็งเสร็จคนไข้ก็มักจะมีอาการปากเบี้ยวตามมา ซึ่งไม่เพียงแต่ไม่สวยยังทำให้มีปัญหาในการดื่มและกินข้าวด้วยเพราะมักจะหกตามมุมปาก
ในกรณีนี้ศัลยแพทย์ตกแต่งสามารถช่วยได้ ตั้งแต่การผ่าตัดเอากล้ามเนื้อหรือเส้นเอ็นมาดึงมุมปากให้ยิ้มค้างไว้ซึ่งเรียกว่าเป็นStatic technique คือหน้าจะยิ้มค้างไว้เลย หรือเอากล้ามเนื้อจากต้นขามาต่อกับเส้นประสาทที่ยังดีอยู่ข้างตรงข้ามเพื่อให้เวลาสมองสั่งการให้ยิ้มก็จะยิ้มทั้งสองข้างเรียกว่าDynamic technique คือยิ้มสั่งได้
แต่การผ่าตัดเพื่อให้ยิ้มสั่งได้ต้องอาศัยความชำนาญเพราะต้องต่อทั้งเส้นเลือดเส้นประสาทขึ้นมาใหม่หมด ซึ่งจะสามารถทำได้เฉพาะแพทย์ที่ฝึกฝนมาเฉพาะทางอย่างศัลยแพทย์ตกแต่งเป็นต้น
และเวลาที่จะเห็นรอยยิ้มกลับมาได้อาจต้องรอ6เดือนถึง2ปีหลังผ่าตัดทีเดียว แต่ก็เป็นการรอคอยที่คุ้มค่า ซึ่งเทคนิคการผ่าตัดชนิดศัลยแพทย์ไทยก็สามารถผ่าได้เช่นเดียวกับต่างประเทศ
ส่วนตัวผมมาอเมริกาครั้งนี้ก็มีโอกาสเห็รการผ่าตัดชนิดนี้เพิ่มเติมด้วยเช่นเดียวกัน ดังนั้นท่านที่มีอาการปากเบี้ยวถาวรตอนนี้สามารถรักษาได้แล้วนะครับ
ภาพประกอบจากTextbook of Plastic Surgery, Peter Neligan editor 2013